7.1. Μελέτη περίπτωσης 1: Μεθοδολογία γλωσσικής εκπαίδευσης Μοντεσσόρι

Σκοπός και επιμέρους στόχοι.

Κύριος σκοπός: Να ορίσει μια μέθοδο διδασκαλίας της σύγχρονης γλώσσας με βάση την έννοια της μεθοδολογίας Μοντεσσόρι και να εξοπλίσει τους καθηγητές ξένων γλωσσών με μια καινοτόμο και υγιή παιδαγωγική μέθοδο, προκειμένου να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους και να αποκτήσουν νέες γνώσεις.

Επιμέρους στόχοι:

Να καθιερωθεί η μεθοδολογία Μοντεσσόρι ως μια κοινή ευρωπαϊκή μέθοδος εκμάθησης γλωσσών.

Να υιοθετηθεί η μεθοδολογία Μοντεσσόρι στον τομέα της εκμάθησης γλωσσών σε ενήλικες και φοιτητές πανεπιστημίου, προκειμένου να προωθηθεί η απόκτηση βασικών ικανοτήτων σε όλο το σύστημα εκπαίδευσης και κατάρτισης.

Ομάδες-στόχος. Αυτή η πρακτική υποστηρίζει ή ωφελεί διαφορετικές ομάδες:

• Καθηγητές/ριες ξένων γλωσσών
• Εκπαιδευτές εκπαιδευτικών
• Σπουδαστές γλωσσών (Ευρωπαίοι ενήλικες άνω των 20 ετών)
• Άλλοι οργανισμοί (ιδρύματα εκμάθησης γλωσσών, πανεπιστήμια, δημόσιες αρχές, κ.λπ.)

Εμπλεκόμενες χώρες: Ελλάδα, Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Πολωνία, Ουγγαρία, Ρουμανία.

Περιγραφή της πρακτικής.

Το έργο αυτό εμπνεύστηκε από μια πολύ συγκεκριμένη κατάσταση που συναντούν συχνά οι καθηγητές/ριες ξένων γλωσσών. Οι καθηγητές/ριες ξένων γλωσσών έρχονται συχνά αντιμέτωποι με έναν μεγάλο αριθμό πρόωρων εγκαταλείψεων των μαθημάτων τους ή άρνησης των ατόμων να μάθουν νέες γλώσσες, κυρίως από ενήλικες ή σπουδαστές/ριες άνω των 20 ετών.

Υπάρχουν διάφοροι λόγοι στους οποίους οφείλεται το γεγονός αυτό, όπως για παράδειγμα η έλλειψη χρόνου ή οι περισσότερες δυσκολίες στην εκμάθηση μιας νέας γλώσσας λόγω ηλικίας. Αυτό οφείλεται κυρίως σε μια απαρχαιωμένη προσέγγιση όσον αφορά τις γλώσσες η οποία είναι συνήθως πολύ τυποποιημένη και δεν λαμβάνει δεόντως υπόψη τους ψυχολογικούς φραγμούς, τις ατομικές μαθησιακές ανάγκες και τις δυσκολίες των ενηλίκων.

Δράσεις και υλικά που έχουν αναπτυχθεί

Λαμβάνοντας υπόψη αυτό το σημείο εκκίνησης, το έργο MMLT αναπτύχθηκε για να δώσει λύση σε αυτό το πρόβλημα. Το έργο στοχεύει να προσαρμόσει τη μεθοδολογία Μοντεσσόρι στη διδασκαλία γλωσσών σε ενήλικες άνω των 20 ετών, προκειμένου να παράσχει στους/τις εκπαιδευτικούς μια καινοτόμο μέθοδο για να αυξήσει την ευημερία και να βοηθήσει τους/τις εκπαιδευόμενους/ες να επιτύχουν καλύτερα αποτελέσματα.

Για την επίτευξη των στόχων τους, πραγματοποιήθηκαν διάφορες ενέργειες:

• Ανάπτυξη ενός εγχειριδίου που προσαρμόζει τη μέθοδο Μοντεσσόρι στην εκμάθηση γλωσσών για ενήλικες και φοιτητές. Στόχος αυτού του εγχειριδίου είναι να προσφέρει νέες γνώσεις στους/τις καθηγητές/ριες ξένων γλωσσών και να τους δώσει την ευκαιρία να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους και τα μαθήματα με βάση τις ανάγκες των μαθητών/ριών. Αυτό το εγχειρίδιο είναι διαθέσιμο στα ελληνικά, ιταλικά, αγγλικά, ρουμανικά, ουγγρικά και πολωνικά. Στην ενότητα Προτεινόμενες πηγές για περαιτέρω ανάγνωση παρέχεται πρόσβαση στο εγχειρίδιο.
• Οργάνωση εργαστηρίων για την εκπαίδευση των καθηγητών/ριών ξένων γλωσσών σε όλη την Ευρώπη στη μεθοδολογία.
• Ανάπτυξη διαδικτυακών εκπαιδευτικών προγραμμάτων για την εκπαίδευση των καθηγητών/ριών ξένων γλωσσών σε όλη την Ευρώπη στη μεθοδολογία.

Αντίκτυπος και τελικά αποτελέσματα

Όσον αφορά τα απτά αποτελέσματα του έργου, ξεχωρίζουν οι ακόλουθες πτυχές:

• Έχει δημιουργήσει μια καινοτόμο μεθοδολογία για τη διδασκαλία γλωσσών σε ενήλικες.
• Έχει δημιουργήσει ένα εγχειρίδιο που μπορεί να αποτελέσει εργαλείο μάθησης για πανεπιστήμια, καθηγητές γλωσσών που απευθύνονται σε ενήλικες και κάθε εκπαιδευτικό οργανισμό/φορέα που εμπλέκεται στην εκμάθηση ξένων γλωσσών σε ενήλικες.
• Έχει εμπλουτίσει το πρόγραμμα σπουδών των εκπαιδευτών με μια χαρακτηριστική και σύγχρονη επικαιροποίηση.
• Έχει διευκολύνει την ανταλλαγή ορθών πρακτικών των εκπαιδευτών.
• Έχει θέσει σε εφαρμογή μια κοινή μέθοδο και έχει ενισχύσει τα κίνητρα των εκπαιδευομένων να επιτύχουν τον στόχο τους (την εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας) με μεγαλύτερη επιτυχία.

Από την άλλη, εστιάζοντας σε άυλα αποτελέσματα, υπογραμμίστε ότι το έργο έχει γίνει αποδεκτό από άλλες ευρωπαϊκές χώρες ως ένας διαισθητικός, πρακτικός και εύκολος τρόπος ώστε άτομα κάθε ηλικίας να μπορούν να κατανοήσουν και να μάθουν γλώσσες.

Επίσης, αναλύοντας την οπτική γωνία των εκπαιδευτικών, γνωρίζουν πλέον πώς να εφαρμόσουν τη μέθοδο Μοντεσσόρι στην εκμάθηση γλωσσών, πώς να οργανώσουν το μάθημα με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε εκπαιδευόμενου/ης και πώς να οργανώσουν την αξιολόγηση.

Γιατί είναι καλή πρακτική;

Αυτή η μελέτη περίπτωσης επιλέχθηκε γιατί είναι μια ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία που επιχειρεί να επιλύσει ένα κοινό ζήτημα που αντιμετωπίζουν καθημερινά οι καθηγητές/ριες ξένων γλωσσών.

Η δημιουργία της μεθοδολογίας αυτής μπορεί να βοηθήσει τους/τις εκπαιδευτικούς να βελτιώσουν τη διδασκαλία τους σε όλους τους/τις ενήλικες, συμπεριλαμβανομένων των ενηλίκων με μαθησιακές δυσκολίες. Τα οφέλη και τα θετικά αποτελέσματα της μεθόδου Μοντεσσόρι είναι γνωστά σε όλο τον κόσμο, όπως και η σχέση της μεθόδου αυτής με τις μαθησιακές δυσκολίες.

Χάρη στις οδηγίες που παρέχονται στους καθηγητές ξένων γλωσσών, μπορούν να εφαρμόσουν μια νέα μέθοδο που παρέχει την «ελευθερία» στους/τις μαθητές/ριες να επιλέξουν τον τρόπο που θέλουν να μάθουν. Παράλληλα, οι εκπαιδευτικοί ενθαρρύνουν τους μαθητές/ριες, όχι διορθώνοντάς τους αλλά παρατηρώντας τους και παρεμβαίνοντας μόνο όταν χρειάζεται.