8.4 Λόγοι αξιολόγησης των διδακτικών αποτελεσμάτων

Αν και δεν είναι απαραίτητο να μετρώνται όλα, είναι πολύ σημαντικό να ενισχυθεί η μέτρηση και η αξιολόγηση των διδακτικών αποτελεσμάτων που επικεντρώνονται στον/ην μαθητή/ρια. Όσον αφορά το παρόν θέμα, θα συζητήσουμε τους κύριους σκοπούς της μέτρησης των αποτελεσμάτων διδασκαλίας ξένων γλωσσών και θα σας παρουσιάσουμε στρατηγικές και τεχνικές μέτρησης και αξιολόγησης που μπορεί να φανούν χρήσιμες στους/τις καθηγητές/ριες και εκπαιδευτικούς ξένων γλωσσών, όταν σχεδιάζουν τρόπους αξιολόγησης των αποτελεσμάτων της διδασκαλίας τους.

8.4.1.   Κύριοι σκοποί αξιολόγησης των διδακτικών αποτελεσμάτων

Για να προσεγγίσουμε πρακτικά την αξιολόγηση και τη συλλογή δεδομένων που συνδέεται με αυτήν, και επομένως να απαντήσουμε στο γιατί είναι σημαντικές, θα ξεκινήσουμε μια συζήτηση αναφορικά με τους τρεις κύριους σκοπούς που εξυπηρετεί αυτό.

1ος σκοπός: Επίδραση και περαιτέρω ανάπτυξη της διδασκαλίας και της μάθησης

Τα δεδομένα που απορρέουν από μετρημένα διδακτικά αποτελέσματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους/τις εκπαιδευόμενους/ες για να αποκτήσουν μια σαφή εικόνα για το πού βρίσκονται και από τους/τις εκπαιδευτικούς τους για να σχεδιάσουν ή να επανασχεδιάσουν τη διδασκαλία τους, ώστε να επηρεάσουν θετικά τη μάθηση. Αυτή η πρακτική θα μπορούσε να προσδιορίσει συγκεκριμένους τομείς στους οποίους οι εκπαιδευόμενοι/ες δεν επιτυγχάνουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, και να οδηγήσει στην αναθεώρηση του πλάνου διδασκαλίας ή να προσφέρει πληροφορίες για ομάδες μαθητών/ριών, σχετικά με τη συνολική τους απόδοση ή όπου είναι ανάγκη να προσαρμοστεί ο τρόπος διδασκαλίας των ομάδων. Επιπλέον, οι πληροφορίες που συλλέγονται από τη μέτρηση των διδακτικών αποτελεσμάτων θα μπορούσαν να προσφέρουν ουσιαστική βοήθεια στους/τις εκπαιδευόμενους/ες στην παρακολούθηση και τον έλεγχο των μαθησιακών διαδικασιών τους, την αναγνώριση της προόδου και των επιτευγμάτων τους και στην άμεση επιδίωξη των στόχων και των φιλοδοξιών τους. Τέλος, για τους/τις εκπαιδευτικούς ξένων γλωσσών, αυτό μπορεί να τους παρέχει, είτε ατομικά είτε συλλογικά, κίνητρα και καθοδήγηση σχετικά με το ποια μαθήματα και τεχνικές επιτυγχάνουν τους στόχους τους, για ποιο είδος εκπαιδευομένων, πότε, ή σε ποιο πλαίσιο και εάν οι αλλαγές είναι επιβεβλημένες.

2ος σκοπός: Αξιολόγηση Των Διδακτικών Στρατηγικών & Τεχνικών

Οι εκπαιδευτικοί, που διεξάγουν έρευνα, καταλήγουν σε συμπεράσματα μέσω της έρευνας και της ανάλυσης των δεδομένων που συλλέγουν, και μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν για να αξιολογήσουν, να διαμορφώσουν και να αναδιαμορφώσουν τις πρακτικές τους σε μεγάλη κλίμακα. Αυτή η έρευνα εστιάζει στην καλύτερη και ευρύτερη κατανόηση του ποια μοντέλα διδασκαλίας, στρατηγικές και τεχνικές είναι πιο αποτελεσματικά και υπό ποιες συγκεκριμένες συνθήκες. Αυτός ο δεύτερος σκοπός θεωρείται (Esdal L., Education Evolving Report, 2018), πιο προηγμένος όσον αφορά τη μέτρηση των εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων με επίκεντρο τον μαθητή.

3ος σκοπός: Διασφάλιση διαφάνειας και λογοδοσίας

Ανεξαρτήτως εάν η διδασκαλία της ξένης γλώσσας παρέχεται μέσω ιδιωτικών ή δημόσιων καναλιών, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς (π.χ. εκπαιδευόμενοι/ες, οικογένειες, κοινότητες, ιδιωτικοί και δημόσιοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής κ.λπ.) εκτιμούν (Esdal L., Education Evolving Report, 2018) την χρήση δεδομένων και στοιχείων που τους/τις βοηθούν να συνειδητοποιήσουν πώς αποδίδουν οι εκπαιδευόμενοι/ες και οι εκπαιδευτικοί τους. Οι εκπαιδευόμενοι/ες μπορούν να εκμεταλλευτούν τα στοιχεία για να επιλέξουν κατάλληλους εκπαιδευτικούς, οι εκπαιδευτικοί μπορούν να βελτιώσουν τις πρακτικές και να διατηρήσουν αυτές που είναι επιτυχείς, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής μπορούν να καλύψουν τα κενά ή να υποστηρίξουν περαιτέρω πρακτικές μάθησης, να παρεμβαίνουν όπου χρειάζεται κ.λπ.

Για να ενισχύσουμε περαιτέρω το παραπάνω επιχείρημα, προτείνουμε οι σκοποί αυτοί να λαμβάνονται υπόψη υπό το πρίσμα της σαφήνειας και της αντικειμενικότητας. Η αξιολόγηση των διδακτικών αποτελεσμάτων είναι ουσιαστική και μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην παραγωγή σαφών, συγκρίσιμων αποτελεσμάτων μεταξύ διαφορετικών εκπαιδευομένων και εκπαιδευτικών. Παρά το γεγονός ότι δεν είναι το απόλυτο μέσο, ​​η μέτρηση των διδακτικών αποτελεσμάτων μπορεί να μας βοηθήσει να εξαλείψουμε τις μεροληψίες και να μεταβούμε σε μια εποχή χωρίς αποκλεισμούς,  για όλους τους/τις εκπαιδευόμενους/ες.

8.4.2.   Στρατηγικές και τεχνικές αξιολόγησης

Στην παρούσα ενότητα, θα αναφερθούμε σε έξι (6) στρατηγικές και τεχνικές αξιολόγησης και μέτρησης που στηρίζουν τους προαναφερθέντες σκοπούς  σε σχέση με τα διδακτικά αποτελέσματα με επίκεντρο τον μαθητή (Esdal L., Education Evolving Report, 2018).

• Τεστ επιτευγμάτων (τυποποιημένα τεστ). Πρόκειται για μια παραδοσιακή τεχνική για την αξιολόγηση των διδακτικών αποτελεσμάτων στους/τις εκπαιδευόμενους/ες. Συνήθως, είναι σε μορφή πολλαπλής επιλογής ή αληθές/ψευδές. Τα τεστ που είναι σε πιο περίπλοκη μορφή εμπίπτουν σε μια άλλη κατηγορία που παρουσιάζεται παρακάτω (αξιολογήσεις επίδοσης).
• Ενσωματωμένες αξιολογήσεις. Αυτό το είδος αφορά τη συλλογή δεδομένων και τεκμηρίων κατά τη διάρκεια της ενασχόλησης των εκπαιδευομένων με μαθησιακές δραστηριότητες. Για παράδειγμα, ένας/μία εκπαιδευόμενος/η που παίζει ένα διαδικτυακό παιχνίδι σε υπολογιστή για να εξασκήσει μια γλωσσική δεξιότητα παράγει τεκμήρια σχετικά με έννοιες που κατανοεί και δεν κατανοεί παρουσιάζοντας μια κατάσταση που συμβαίνει στο εγγύς μέλλον, «οι ερευνητές αναπτύσσουν τεχνολογία αναγνώρισης των εκφράσεων του προσώπου για να παρακολουθούν έναν μαθητή καθώς συμμετέχει σε έναν κόσμο εικονικής πραγματικότητας προκειμένου να αξιολογήσουν την περιέργειά του». (Esdal L., Education Evolving Report, 2018). Δεδομένου ότι η διδασκαλία ξένων γλωσσών υποστηρίζεται όλο και περισσότερο από την τεχνολογία, τα δεδομένα που θα μπορούσαν να εξεταστούν ως ενσωματωμένες αξιολογήσεις, εν αγνοία των εκπαιδευόμενων, μπορούν να συγκεντρωθούν γρήγορα.
• Αξιολογήσεις επίδοσης. Το είδος αυτό ζητά από τους/τις εκπαιδευόμενους/ες να ασχοληθούν με ένα περίπλοκο πρόβλημα ή μια περίπλοκη περίπτωση, να παρουσιάσουν μια εργασία τους ή να δημιουργήσουν μια απτή τελική λύση. Η αξιολόγηση γίνεται με βάση μια κλίμακα διαβαθμισμένων κριτηρίων, ένα πρότυπο εργασίας ή και τα δύο. Η τελική αξιολόγηση εδώ, αφορά διάφορες πτυχές της απόδοσης. Ο αξιολογητής μπορεί, σε αυτήν την περίπτωση, να εντοπίσει διάφορα τεκμήρια, π.χ., δεξιότητες γραφής, δημιουργικότητα ή ικανότητα συμμετοχής σε ομαδικές εργασίες. Παρόλο που αυτό το είδος αξιολόγησης δεν είναι πρόσφατο, η σύγχρονη πρόοδος της τεχνολογίας και της ψυχομετρικής πρακτικής έχουν αυξήσει την πρακτικότητα, την αξιοπιστία και την αποτελεσματικότητά της.
• Αξιολογήσεις δειγμάτων εργασίας. Αξιολογούν την απόδοση των εκπαιδευόμενων με ένα δείγμα της εργασίας τους, το οποίο επιλέγεται από τον/ην εκπαιδευόμενο/η, ή από τον εκπαιδευτικό ή με τυχαία επιλογή. Οι αξιολογητές χρησιμοποιούν τεχνικές όπως αυτές που χρησιμοποιούνται για τις αξιολογήσεις επίδοσης—όπως κλίμακες διαβαθμισμένων κριτηρίων ή/και μοντέλα δειγμάτων εργασίας. Το άτομο που αξιολογεί μπορεί να είναι ο/η εκπαιδευτικός του αξιολογούμενου ή ένας εντεταλμένος επόπτης.
• Παρατηρήσεις πεδίου. Σε αυτό το είδος αξιολόγησης, οι εκπαιδευτικοί είναι παρόντες και παρατηρούν τους/τις εκπαιδευόμενους/ες κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας. Είναι μια τεχνική που χρησιμοποιείται εδώ και πολύ καιρό στην προσχολική εκπαίδευση. Στην περίπτωση των ενηλίκων εκπαιδευομένων, οι εκπαιδευτικοί μπορεί να προτιμούν να παρατηρούν και να καταγράφουν διάφορες αντιλήψεις, π.χ. πόσο αφοσιωμένοι/ες ή συγκεντρωμένοι/ες στην εργασία τους είναι οι εκπαιδευόμενοι/ες. Χρησιμοποιώντας τις παρατηρήσεις πεδίου, οι εκπαιδευτικοί καταγράφουν ενδείξεις συμπεριφοράς σε σχέση με μια κλίμακα διαβαθμισμένων κριτηρίων.
• Έρευνες. Αυτό το είδος αξιολόγησης χρησιμοποιείται για τη μέτρηση των συναισθημάτων των εκπαιδευόμενων (δηλαδή, εάν αισθάνονται σεβασμό, υποστήριξη, ασφάλεια όταν βρίσκονται μέσα στο εκπαιδευτικό περιβάλλον, κ.λπ.) ή πώς αντιλαμβάνονται οι ίδιοι τις ικανότητές τους (δηλαδή, διαπροσωπικές δεξιότητες, γλωσσικές δεξιότητες, νοοτροπίες κ.λπ.).  Μερικές φορές, μια έρευνα μπορεί να διεξαχθεί σε ομάδες εκπαιδευομένων και των εκπαιδευτικών τους, δίνοντάς τους ένα παρόμοιο σύνολο ερωτήσεων, προκειμένου να ληφθούν οι απόψεις και των δύο πλευρών σχετικά με αυτό που θέλουμε να μετρήσουμε. Για παράδειγμα: μια έρευνα αντιστοίχισης που μετρά τις κοινωνικό-συναισθηματικές ικανότητες που περιγράφονται στο θέμα 8.1.1, μπορεί να ζητά από τον/ην εκπαιδευόμενο/η να μιλήσει για τον εαυτό του/της, σχετικά με, το σε ποιο επίπεδο έχουν αντιληφθεί ότι  έχουν κατακτήσει μια ικανότητα, και ταυτόχρονα, να ζητά από τον/την εκπαιδευτικό του/της να σχολιάσει τις αντιλήψεις του/της εκπαιδευόμενου/ης.