Ένα παράδειγμα καλής πρακτικής στο Δημοτικό Σχολείο, της dr. Ljudevita Pivka Ptuj

students with diverse needs

Χώρα Μελέτης: Σλοβενία 

Τομέας εστίασης: Γλώσσα, Ανάγνωση, Ορθογραφία/Γραφή, Βοηθητική Τεχνολογία, Πολυαισθητηριακή

Η σημασία της εκμάθησης της αγγλικής γλώσσας για μαθητές με ιδιαίτερες ανάγκες έγκειται πρωτίστως στη χρησιμότητά της στην περαιτέρω εκπαίδευση, στην περιορισμένη έκταση των επικοινωνιακών τους δεξιοτήτων, κυρίως στην ιδιωτική ζωή και συνεπώς σε αυτό το πλαίσιο, στη μεγαλύτερη ένταξή στο περιβάλλον τους. Η ανάπτυξη των δεξιοτήτων επικοινωνίας γίνεται σε συνάρτηση με το πολιτισμικό πλαίσιο της μητρικής τους γλώσσας. Επιπλέον, οι μαθητές εξοικειώνονται με την διαφορετικότητα και μέσω αυτής της συνειδητοποίησης ενισχύουν την εθνική τους ταυτότητα.

Στο σχολείο μας, ως παράδειγμα καλής πρακτικής, βλέπουμε τη μάθηση με τη βοήθεια διαδραστικών πινάκων, με τη βοήθεια υπολογιστή ή άλλων οπτικοακουστικών μέσων. Οι μαθητές δηλαδή αποκτούν γνώση με διάφορες μεθόδους. Με αυτό εννοούμε την επίλυση διαφόρων διασκεδαστικών διαδραστικών εργασιών, σταυρόλεξων, παίζοντας μπίνγκο με αγγλικές λέξεις ή αριθμούς, βρίσκοντας αγγλικές ομοιοκαταληξίες και πολλά άλλα επιτραπέζια παιχνίδια…Στις περισσότερες περιπτώσεις, η οπτικοακουστική προσέγγιση ταιριάζει καλύτερα στους μαθητές. Δίνεται έμφαση στην προφορική επικοινωνία, καθώς οι μαθητές έχουν ήδη πολλά προβλήματα με τη γραπτή έκφραση στη μητρική τους γλώσσα. Οι μαθητές έχουν επίσης ένα εγχειρίδιο και ένα βιβλίο εργασίας για το μάθημα.

Έγινε περιγραφή ενός παραδείγματος καλής πρακτικής στην εργασία με μαθητές με ιδιαίτερες ανάγκες στο δημοτικό σχολείο της Δρ Ljudevita Pivka Ptuj, το οποίο γιορτάζει φέτος τα 70 χρόνια λειτουργίας του. Το σχολείο υλοποιεί ειδικό πρόγραμμα καθώς και ένα πρόγραμμα σε πιο χαμηλό εκπαιδευτικό επίπεδο.

Σύμφωνα με το πρόγραμμα σπουδών, οι μαθητές ξεκινούν τη διδασκαλία ξένων γλωσσών στην έβδομη, όγδοη και ένατη τάξη. Έχουν στο πρόγραμμά τους δύο ώρες ξένης γλώσσας την εβδομάδα και είναι ηλικίας 12 έως 15 ετών.

Οι μαθητές που στρέφονται σε ένα εξατομικευμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα σε χαμηλότερο εκπαιδευτικό επίπεδο, αρχίζουν να μαθαίνουν αγγλικά στην 7η τάξη και συνεχίζουν στην 8η και 9η τάξη. Οι μαθητές σε αυτό το πρόγραμμα είναι μαθητές με ιδιαίτερες ανάγκες. Κάθε μαθητής έχει διαφορετικές ανάγκες και ικανότητες. Πολλοί από αυτούς έχουν δυσκολίες στο να μιλήσουν και να εκφραστούν στη μητρική τους γλώσσα, επομένως η εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας είναι ακόμη πιο δύσκολη.

Στη Σλοβενία η εκμάθηση αγγλικών σε ένα προσαρμοσμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα με χαμηλότερο εκπαιδευτικό επίπεδο αποτελεί μέρος του υποχρεωτικού προγράμματος του δημοτικού σχολείου. Οι τάξεις πρέπει να είναι σαφώς προσαρμοσμένες στο επίπεδο ανάπτυξης των μαθητών, στα ενδιαφέροντα και τις ικανότητές τους. Λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος για εκμάθηση Αγγλικών, εντάχθηκε και μια δραστηριότητα ενδιαφέροντος για εκμάθηση Αγγλικών, στην οποία μπορεί να συμμετέχει κάθε μαθητής που θέλει να μάθει αγγλικά.

Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Επιστημών (2003). Το πρόγραμμα σπουδών για το προσαρμοσμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα με χαμηλότερο εκπαιδευτικό επίπεδο για τα αγγλικά, Αποκτήθηκε: https://www.gov.si/assets/ministrstva/MIZS/Dokumenti/Izobrazevanje-otrok-s-posebnimi-potrebami/OS/Ucni-nacrti/pp_nis_anglescina.pdf
Κατά την εκμάθηση αγγλικών, οι μαθητές:
  • γνωρίζουν τους τρόπους επικοινωνίας και τη γλώσσα ως ένα από τα μέσα επικοινωνίας,
  • αναγνωρίζουν ότι τα αγγλικά είναι ένα μέσο διεθνούς επικοινωνίας,
  • επεκτείνουν τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες,
  • γνωρίζουν τα πολιτιστικά χαρακτηριστικά μιας ξένης χώρας
  • ενισχύουν την περιέργεια, την επιθυμία και την ανάγκη τους για νέα γνώση,
  • αναπτύσσουν μια αίσθηση της γλώσσας, μια θετική στάση απέναντι στο θέμα και χαίρονται να μαθαίνουν αγγλικά,
  • ετοιμάζονται να μάθουν αγγλικά στην περαιτέρω εκπαίδευση,
  • διαμορφώνουν προσωπικούς στόχους μάθησης, γνωρίζουν και εκτιμούν τα επιτεύγματά τους και προσπαθούν για βελτίωση τους…

Η ικανοποίηση και η γνώση των μαθητών στο τέλος της σχολικής φοίτησης στην 9η τάξη μας αποδεικνύει κάθε χρόνο ότι η εκμάθηση Αγγλικών από μαθητές του χαμηλότερου εκπαιδευτικού επιπέδου αποτελεί παράδειγμα καλής πρακτικής. Τα αγγλικά τα συναντούν και στο γυμνάσιο, όπου έρχονται με καλή γνώση και θετική στάση απέναντι στο αντικείμενο.

3 Βασικές αρχές μάθησης που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτήν την Βέλτιστη Πρακτική για την υποστήριξη των μαθητών με Μαθησιακές Δυσκολίες

Κατά τη διάρκεια του μαθήματος χρησιμοποιούμε και τη μητρική γλώσσα. Ωστόσο, τα αγγλικά χρησιμοποιούνται σε μεγαλύτερο βαθμό στη διδασκαλία, καθώς μαθαίνουμε μια ξένη γλώσσα.

Οι μαθητές καταλαβαίνουν πιο εύκολα αν δείχνουμε ή τα ζωγραφίζουμε όλα, κατά τη διάρκεια της ομιλίας, ενώ χρησιμοποιούμε ζωηρές εκφράσεις προσώπου, χειρονομίες και μερικές φορές παντομίμα.

Η μαθησιακή αρχή της εξατομίκευσης – προσαρμοσμένη στο άτομο

Η μαθησιακή αρχή της συστηματικότητας – το υλικό πρέπει να είναι σαφές, κατανοητό και διαφανές

Η αρχή της βαθμιαίας μάθησης – από εύκολο σε δύσκολο, από γνωστό σε άγνωστο

  • επεκτείνουν τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες πέρα από τα γλωσσικά όρια της μητρικής γλώσσας,
  • γνωρίζουν τον πολιτισμό μιας ξένης χώρας,
  • μαθαίνουν και αναπτύσσουν μια ανεξάρτητη στρατηγική μάθησης.